zondag 14 februari 2016

Is Game of Thrones het noorden kwijt?

Deze week zette ik een punt achter de boekenreeks Het Lied van IJs en Vuur van George R.R. Martin. Meer dan een jaar hielden de vijf vuistdikke boeken (wel, eigenlijk zeven, omdat twee boeken in twee delen zijn uitgebracht) mij in de ban. Toen ik in het eerste boek begon te lezen, had ik al drie seizoenen van de tv-reeks achter de kiezen. Maar toen ik aan het vijfde seizoen begon, zat ik al ver in boek vijf. Een jaar lang heb ik de boekenreeks en tv-franchise op verschillende snelheden gevolgd. En dat heeft mijn mening over de tv-reeks grondig beïnvloed.

Aanvankelijk was ik aangenaam verbaasd hoe de tv-reeks erin slaagde om de complexe en rijk gestoffeerde boeken van Martin naar het scherm te vertalen. Om de helderheid te vergroten, besloten de scenarioschrijvers om heel wat personages te schrappen die in de boeken slechts een figurantenrol speelden. Zolang de tv-franchise trouw bleef aan de geest van het verhaal, vormde dat voor mij geen bezwaar. Integendeel, het maakte van de eerste seizoenen een intensere, spannendere rit dan de boeken. Want, dat moet Martin toch toegeven, hoe goed en rijk zijn boeken ook zijn, soms zijn ook gewoon te langdradig.

Gaandeweg begon ik de boeken echter meer en meer te appreciëren, net door hun complexiteit. De wereld van Martin is zo omvangrijk, dat de scenarioschrijvers – zeker vanaf het vierde seizoen – steeds grotere ingrepen hebben moeten doen om het verhaal op het scherm bevattelijk te houden. Daarvoor hebben ze niet alleen personages geschrapt die in de boeken best wel een belangrijke (neven)rol spelen, ze hebben bepaalde verhaallijnen ook zodanig aangepast en vereenvoudigd, dat ik me afvraag: is Game of Thrones het noorden kwijt?

Laat ik enkele verschillen tussen het vijfde tv-seizoen (links) en het vijfde boek (rechts) oplijsten. De verschillen zijn intussen veel te groot geworden om ze allemaal op te lijsten, maar deze blijven me wel bij. Opgelet: voor wie de boeken ooit nog wil lezen of het vijfde seizoen nog niet heeft gezien, SPOILERS!


-          Stannis veroordeelt Mans Roover tot de brandstapel/De verbranding van Mans Roover blijkt slechts een illusie te zijn, gecreëerd door Melissandre. In werkelijkheid staat Ratelhemd op de brandstapel, en leeft Mans Roover nog

-          Jon Sneeuw ontzet wildlingen in Hardenheem en vecht er met Anderen/Het garnizoen van Oostwacht gaat met boten naar Hardenheem. Wanneer dat fout dreigt te lopen, maakt Jon Sneeuw plannen om zelf ook over land naar Hardenheem te gaan, maar hij wordt neergestoken voor hij kan vertrekken

-          Stannis trekt met zijn leger op naar Winterfel. Melissandre, zijn vrouw en dochter vergezellen hem/Melissandre, Selyse en Shirine blijven bij de Nachtwacht, omdat de tocht naar Winterfel door de sneeuw te zwaar is

-          Om de gunst van de goden af te smeken zet Stannis op instigatie van Melissandre zijn dochter op de brandstapel/Stannis veroordeelt enkele deserteurs tot het vuur

-          In seizoen vijf geen spoor van Asha Grauwvreugd, dochter van de IJzereilanden/Asha Grauwvreugd wordt in de Motte van Diephout door Stannis gevangen genomen

-          Arya Stark neemt in Braavos wraak op Meryn Trant in een bordeel/Arya Stark neemt geen wraak, want Meryn Trant reist helemaal niet naar Braavos

-          Sansa Stark wordt aan de zoon van Rous Bolten uitgehuwelijkt/Sansa speelt verder haar rol als Alayne, dochter van Pinkje, in Arendsnest

-          Sansa Stark wordt door Bolten verkracht/Jeane Poel wordt door Bolten verkracht. Jeane Poel was de beste vriendin van Sansa in Winterfel en Koningslanding, na de val van de Starks en de vermeende dood van Arya Stark, sturen de Lannisters haar als ‘Arya Stark’ terug naar Winterfel, om de Boltens te paaien en misleiden.

-          Briënne Tarth loopt Sansa en Pinkje in een herberg tegen het lijf en smeekt haar dat ze haar mag beschermen, zoals ze haar moeder had beloofd/Briënne loopt Sansa Stark helemaal niet tegen het lijf

-          Briënne komt oog in oog te staan met Stannis en dood hem als wraak voor de moord op zijn broer Renling/Briënne komt helemaal niet met Stannis oog in oog te staan, maar botst op de Broederschap zonder Banieren. Die broederschap wordt geleid door… de herrezen Catelyn Stark, die zwijgzaam en verminkt door het leven gaat als Vrouwe Steenhart om wraak te nemen op iedereen die haar heeft verraden

-          Barristan Selmy wordt gedood door de Zonen van de Harpij/Barristan Selmy wordt niet gedood door de zonen van de harpij, zijn rol wordt alsmaar belangrijker en aan het einde van het boek is hij zelfs de ‘Hand’ van de verdwenen Daenerys

-          Varys vlucht samen met Tyrion naar Pentos en Mereen/Varys reist helemaal niet met Tyrion mee, aan het einde van het boek duikt hij weer in Koningslanding op

-          Tyrion ontmoet Daenerys en weet haar te overtuigen hem als adviseur aan te stellen. Na Daenerys’ verdwijning lijkt hij de eerste viool in Mereen te zullen spelen/Tyrion ontmoet Daenerys helemaal niet. Hij is door Yunkische slavenhandelaars gevangen genomen en blijft slaaf, tot hij naar de compagnie van de Tweede Zonen vlucht en in dienst van de compagnie treedt. Intussen is Daenerys al verdwenen.

-          Jorah Mormont ontzet Daeneyrs in de kuil en komt zo weer in haar gratie/Ook Jorah Mormont wordt door slavenhandelaars gevangen genomen en blijft slaaf tot hij net als Tyrion naar de Tweede Zonen overloopt

-          Cersei stuurt haar broer Jamie naar Dorne om haar dochter Myrcella te bevrijden/Jamie reist helemaal niet naar Dorne, maar probeert in de rivierlanden de laatste bastions van de opstandige jonge koning Robb Stark te veroveren. In de boeken reist Balon Swaan, met het vermeende hoofd van de Berg, naar het hof van Dorne

-          Myrcella wordt door gif van de Zandslangen gedood/Myrcella raakt verminkt nadat een van de Zandslangen haar eerst had proberen te ontvoeren, over haar uiteindelijke lot is het aan het einde van het boek niets bekend

-          Cersei laat Loras Tyrel gevangen nemen voor zijn losbandigheid/Cersei stuurt Loras Tyrel naar Stormeinde in de hoop dat hij in zijn poging om de stad te veroveren zal sneuvelen. Uiteindelijk raakt hij levensgevaarlijk gewond

Zo kan ik nog even doorgaan…

Zijn deze verschillen erg? Zoals gezegd, tv is een ander medium, dus is het best normaal dat scenarioschrijvers ingrepen doen. Zolang ze dienen om het verhaal helder te houden én zolang ze de geest van de boeken respecteren, kan een tv-serie er wel bij varen. Maar dat doet het vijfde seizoen jammer genoeg niet meer.

Het is mij volstrekt onduidelijk waarom de tv-makers Jamie Lannister naar Dorne moesten sturen, terwijl hij in de boeken daar helemaal niets te zoeken heeft (de manier waarop Jamie en Bronn de Watertuinen binnendringen om Myrcella te bevrijden, is trouwens ronduit knullig en komisch). Het is mij volstrekt onduidelijk waarom Barristan Selmy moet worden gedood of waarom Sansa Stark moet worden uitgehuwelijkt en verkracht. En het is mij volstrekt onduidelijk waarom Arya Stark en Briënne Tarth op het scherm wel wraak mogen nemen, terwijl ze in de boeken die kans in de verste verte niet krijgen.

De boeken mogen dan soms iets te complex zijn, ze hebben hun eigengereidheid behouden. Dat is altijd hun sterkte geweest. In de grote, boze wereld van Martin lopen de personages elkaar niet toevallig tegen het lijf. In de grote, boze wereld van Martin staat de werkelijkheid de wensen van de personages vaker in de weg dan hen lief is. In de wereld van Martin gelden de wetten van Hollywood niet. Waarom ze toch krampachtig proberen toe te passen?

Zo valt het aan alles in het vijfde seizoen op dat de makers de relaties tussen bepaalde personages veel meer op de spits hebben gedreven, veel persoonlijker hebben gemaakt, om op de emoties bij de kijker te mikken (typisch Hollywood!). Stannis die zijn dochter tot de brandstapel veroordeelt? Emotioneel toch? Briënne die eindelijk wraak neemt voor de dood van haar koning? Emotioneel. Arya Stark die eindelijk wraak neemt op een van de moordenaars van haar vader? Emotioneel. Sansa Stark die door een bruut wordt verkracht, maar uiteindelijk aan die bruut ontsnapt? Emotioneel. Jorah Mormont die al vechtend terug in de gratie van Daenerys komt? Emotioneel. Het zijn kunstgrepen die het verhaal niet nodig heeft. De ergste kunstgreep gebeurt echter bij het personage van Jamie. In de boeken hebben de kinderen van Cersei nooit geweten dat Jamie hun echte vader is, maar op het einde van het vijfde seizoen vindt hij het plots nodig om zelf de waarheid aan zijn dochter Myrcella te vertellen en vallen ze gelukkig in elkander armen. Tenenkrullend. (Gelukkig duurt het mooie liedje niet te lang en sterft Myrcella daarna aan het vergif, zo blijf je toch – in de traditie van Game of Thrones – met één gevoel achter: fuck!)

Veel erger is echter dat de makers belangrijke personages (in de dop) gewoonweg hebben geschrapt, terwijl je aan je ellebogen voelt dat ze in de boeken mogelijk nog een belangrijke rol zullen spelen. De beslissing om Catelyn Stark niet te laten herrijzen als Vrouwe Steenhart veroorzaakte op het internet het meeste verontwaardiging. Maar opvallend is ook de afwezige prins Aegon. Deze Targaryenprins, neef van Daenerys, blijkt bij de plundering indertijd van Koningslanding, waarbij de Targaryens van de troon werden gestoten, helemaal niet gestorven te zijn. Aan het einde van het vijfde boek valt hij met tienduizend huurlingen van het Gouden Gezelschap Westeros binnen om, met de steun van Dorne (dat nog altijd op wraak zint), de troon te heroveren. Benieuwd of hij in het zesde seizoen alsnog zal opduiken.

Ik blijf een grote fan. Van de boeken. En ja, ook van de tv-reeks, alleen al omdat ze zo verslavend is. En neen, ik ben niet zo'n rabiate fan van de boeken die over elke detailwijziging op het scherm moord en brand schreeuwt. Zelfs George Martin heeft nooit moeite gehad met de adaptaties naar het scherm, waarom ik dan? Maar nu de makers door het uitblijven van boek zes nog meer ruimte hebben gekregen om te freewheelen, houd ik mijn hart toch (een beetje) vast. De beste seizoenen liggen achter ons. Winter is coming. 

Winter is coming

This is the end. #nowwinterreallyiscoming
#waitingforthewindsofwinter


zondag 13 september 2015

Styx: een zombieflik is niet genoeg om een mager verhaal te dragen

Binnenkort verschijnt de fantastische thriller ‘Styx’ van de Vlaamse auteur Bavo Dhooge bij de prestigieuze uitgeverij Simon & Schuster. Daarmee staat Dhooge, een van de meest gelauwerde Vlaamse misdaadauteurs, misschien voor een Amerikaanse carrière.

Tientallen boeken heeft hij al geschreven – aan een verschroeiend tempo – en toch had ik nog niet één werk van hem gelezen. Dat komt omdat misdaadromans mij nooit echt hebben aangesproken. Ik heb er als tiener ooit enkele van Pieter Aspe gelezen, maar na het zoveelste ongeloofwaardige moordcomplot riepen de verhaaltjes rond inspecteur Van In alleen nog één langgerekte geeuw op.

Dan is er in Styx van Bavo Dhooge tenminste nog een serieuze hoek af. Zelf vat Dhooge het verhaal in het begin van het boek als volgt samen: ‘Raphaël Styx, zombieflik, gaat achter een seriemoordenaar aan. Zelfs de dood kan hem niet stoppen om zijn moordenaar te vinden.’

Het uitgangspunt is heel origineel. Dat is ook de bijnaam van de seriemoordenaar: de Stuffer. Eerst haalt hij de ingewanden uit de lichamen van zijn slachtoffers, om ze daarna met zand op te vullen en hen weer als standbeelden in het straatbeeld van Oostende tentoon te stellen.

De eerste vijftig pagina’s van het boek zijn heel strak geschreven. De uitgebluste, corrupte en mank lopende flik Styx zit op de hielen van de seriemoordenaar, maar dat loopt snel fataal af. Al op pagina 62 legt Styx het loodje, doodgeschoten tussen de strandcabines. Om daarna als zombie te herrijzen.


De auteur neemt rustig zijn tijd om de lichamelijke transformatie van Styx te beschrijven. Daarmee geeft hij de lezer de kans om aan het ‘nieuwe’ personage te wennen. Dat is nodig. Als zombie stinkt Styx als de pest, en uit zijn schotwonden en mond loopt vies pus. Zo kan hij zich niet aan de mensen vertonen. Daarom trekt hij zich terug in het leegstaande huis van zijn schoonvader waar hij op een plan broedt om de Stuffer alsnog te pakken. Iedereen denkt dat hij dood is, en dat wil Styx zo houden. Ook voor zijn zoon en vrouw. Als ondode roept hij alleen de hulp in van zijn voormalige partner Joachim Delacroix.

Ook als zombie heeft Styx duidelijk nog last van zijn heup – al doet het minder pijn. Hoe verder het verhaal vordert, hoe meer hij mank loopt – het gevolg van een avondje op de dansvloer in een donker discohol. Jammer genoeg geldt dat ook voor het verhaal.

Dat Styx van op het balkon van het appartement van Delacroix met de nodige dosis zwarte humor naar zijn eigen uitvaart op zee kijkt, is nog heel goed gevonden. Een hilarische scène! Maar bij dood blijkt de jacht van Styx op de Stuffer snel zo veel saaier te zijn dan bij leven.

Als zombie blijkt Styx toegang te hebben tot het Oostende van een niet zo ver verleden en loopt hij de surrealistische schilders Paul Delvaux en James Ensor en zelfs Marvin Gay tegen het lijf. Die herhaaldelijke trips leiden de aandacht van de zaak alleen maar af en halen de vaart uit het verhaal. De manier waarop James Ensor himself Styx uiteindelijk (onbewust) op weg zet naar de Stuffer – die zich voor zijn moorden door het surrealisme liet inspireren – is gewoon potsierlijk. De aha-erlebnis maakt het personage en de handelingen van Delacroix bovendien compleet overbodig.

Op het einde van het boek lijkt Styx zijn slag te hebben thuisgehaald. De Stuffer ligt onder de zoden (of toch niet?) en zelf heeft hij een manier ontdekt om zijn ontbinding tegen te gaan: door het bloed van mensen te drinken, hoe walgelijk hij dat zelf ook vindt. Als zijn ontbinding nu toch maar iets sneller was gegaan, dan was ons een nodeloos vervolg gespaard gebleven.

Quentin Tarentino zou met dit boek wel raden weten om er een geschifte film van te maken, maar het originele gegeven van een zombieflik is niet genoeg om een mager verhaal te dragen. Ach, misschien zegt deze recensie wel meer over mij: dat misdaadverhalen – zelfs met een bovennatuurlijke saus – echt mijn ding niet zijn.

PS: wat een irritante bladspiegel, trouwens. In dialogen was het soms absoluut niet duidelijk wie aan het woord was. Dat is dodelijk, zelfs in een boek waar de dood niet noodzakelijk het einde hoeft te zijn.

maandag 24 augustus 2015

Nederlandse fantasy-auteur wint prestigieuze Hugo Award in de VS

Dit is het artikel dat ik gisteren schreef voor de website van De Standaard:

Op de uitreiking van de Hugo Awards, de grootste en meest prestigieuze internationale wedstrijd voor sciencefiction- en fantasyverhalen, is de Nederlandse auteur Thomas Olde Heuvelt vannacht in de prijzen gevallen.

Hij won in de categorie novelette met 'The Day The World Turned Upside Down', een vertaling van 'De vis in de fles' waarmee hij enkele jaren geleden al de Paul Harlandprijs in Nederland won.

Olde Heuvelt is hiermee de allereerste Nederlandstalige auteur die op de Hugo Awards in de Verenigde Srtaten wint. Nooit eerder zelfs kreeg een naar het Engels vertaald verhaal een Hugo Award.* Grote auteurs zoals J.K. Rowling (Harry Potter) en George R.R. Martin (Het Lied van IJs en Vuur) hebben al langer een Hugo Award op hun schouw staan. Het was al de derde keer dat Olde Heuvelt met een vertaald verhaal genomineerd was.

Politiek spel

Op de Hugo Awards zijn het de fans van het fantastische genre die hun favoriete verhalen nomineren. Dit jaar werd de uitreiking overschaduwd door een politiek spel. Een groep van conservatieve auteurs onder leiding van Brad Torgersen die zichzelf de 'Sad Puppies' noemden, pikten het niet dat de jongste jaren opmerkelijk veel vrouwen, homoseksuelen en niet-blanken hadden gewonnen met verhalen waarin thema's als seksisme, racisme en homoseksualiteit aan bod kwamen. 'Niet langer geïnteresseerd in avontuur', argumenteerden de Puppies, 'zijn de Hugo's elitair, academisch en veel te ideologisch geworden - irrelevant voor de gewone fan.'

De 'Sad Puppies' voerden een harde campagne om hun favoriete verhalen naar voren te schuiven. Toen in april de nominaties werden bekendgemaakt, bleek dat zij voor een groot deel in hun opzet waren geslaagd. Dat veroorzaakte veel consternatie. Op zijn blog sprak George R.R. Martin zijn teleurstelling over de gang van zaken uit. 'Dit is een smerig gevecht', schreef hij. 'De sad puppies hebben de Hugo Awards gebroken. En ik ben er niet zeker van of ze ooit kunnen worden hersteld.'

Dat auteurs en fans voor hun favoriete verhalen campagne voeren, is niet nieuw. Maar de manier waarop de Hugo Awards dit jaar werden gekaapt, wel. 'Het lijkt of de sad puppies de Hugo Awards willen overnemen en er hun eigen awards van willen maken', aldus Martin.

Internationale carrière

In zijn categorie was de Nederlandse auteur Olde Heuvelt met zijn verhaal de enige die niet door de 'Sad Puppies' naar voren was geschoven. Dat hij toch de prijs wegkaapte, maakt zijn prestatie des te opmerkelijker. De award kan de internationale carrière van Olde Heuvelt een stevige duw in de rug geven. Volgend jaar verschijnt zijn laatste roman 'HEX' bij een Amerikaanse uitgeverij. Dat contract had hij eerder al binnengehaald.

Over de plas is overigens steeds meer aandacht voor fantasy uit de Lage Landen. Ook de Vlaamse auteur Bavo Dhooge heeft een contract bij de grote uitgeverij Simon & Schuster getekend. Daar komt later dit jaar zijn boek 'Styx' uit, over een zombieflik die op een seriemoordenaar jaagt.

(c) De Standaard Online

* Op dezelfde uitreiking won de Chinees Cixin Liu de hoofdprijs voor beste roman met zijn vertaald verhaal 'The Three Body Problem'. Maar strikt genomen is Olde Heuvelt de eerste die een prijs wegkaapte met een vertaald verhaal, omdat zijn categorie 'novelette' eerst aan bod kwam. Timing is alles!

zaterdag 8 augustus 2015

Bavo Dhooge over 'Styx' (in Humo)

De Vlaamse auteur Bavo Dhooge, die met zijn boek 'Styx' op de rand van een internationale doorbraak staat, gaf vorige week een interessant interview aan het weekblad Humo. Les: zorg dat je je verhaal altijd kan verkopen met één wervelende zin. Een uittreksel:

Bavo Dhooge (42) schrijft al 15 jaar romans alsof zijn leven ervan afhangt. En toch is hij in Vlaanderen geen begrip. Tot nu dan. Want niet alleen gaat de prestigieuze Amerikaanse uitgeverij Simon & Schuster zijn zombiethrillerreeks 'Styx' voor Amerika vertalen, productiehuis Eyeworks heeft er ook de filmrechten van gekocht. Binnenkort zal de serie over de strijd tussen zombieflik Raphaël Styx en een seriemoordenaar dus op de Vlaamse buis te zien zijn.

Bavo Dhooge debuteerde in 2001 met de thriller 'Spaghetti'. Inmiddels schreef hij meer dan tachtig romans, won hij De Diamanten Kogel, De Schaduw Prijs, de Hercule Poirotprijs en kreeg hij als enige Nederlandstalige auteur drie jaar op rij vijf sterren in de prestigieuze thrillergids van Vrij Nederland. Zijn werk verscheen in het gerenommeerde Amerikaanse Ellery Queen's Mystery Magazine en nu breekt hij helemaal door in de VS. 'Weet je dat mijn Amerikaanse uitgever "Styx" heeft gekocht puur op basis van de pitch "zombieflik versus seriemoordenaar"?'

HUMO: Zombies scoren op dit moment goed in Amerika. Was een zombieflik als hoofdpersonage een commerciële zet van je?
Dhooge: 'Als ik zo beredeneerd was, was ik nu wel gevierder in Vlaanderen. Nee, de Amerikaanse agent die ook Pieter Aspe heeft verkocht in Amerika, vroeg of hij mij mocht vertegenwoordigen omdat hij geloofde in mijn LA-reeks, de thrillers die zich in Los Angeles afspelen. De Vlaamse pers had die vergeleken met Tarantino, de tv-serie "The Sopranos" en de gebroeders Coen, en dat deed een belletje rinkelen. Het was de bedoeling die reeks te vertalen. Maar tussen de besprekingen door vroeg mijn agent waar ik op dat moment mee bezig was. "Een verhaal over een zombieflik versus seriemoordenaar", zei ik en meteen liet hij alles vallen. Hij is met die ene zin naar een uitgeverij in New York gestapt en die heeft dat boek toen gekocht voordat het er was. Ik moet wel bekennen dat ik dat altijd doe met mijn boeken, ze samenvatten in één wervelende zin, zoals op een filmaffiche. Dat heb ik geleerd toen ik als copywriter in de reclamewereld werkte.'


HUMO: Dat de titels van alle 82 boeken die je schreef met een S beginnen, is dat ook zo'n gimmick?
Dhooge: 'Bij mijn eerste boeken was dat toeval en nu is het gewoon een grap die ik volhoud.'

HUMO: Was je verbaasd door de Amerikaanse interesse?
Dhooge: 'Het was voor mij al moeilijk te geloven dat een Amerikaanse agent in mij geïnteresseerd was. Toen ze ook nog mijn boek kochten op basis van een pitch, net als in de Amerikaanse filmwereld, wist ik helemaal niet meer wat me overkwam. Dat gaf ook wel wat druk natuurlijk, maar een beetje spanning vind ik niet onprettig.'

HUMO: Maar hoe kom je erbij opeens een zombieflik als hoofdpersonage te kiezen?
Dhooge: 'Je zult het misschien moeilijk geloven, maar "Styx" is begonnen als een heel autobiografisch verhaal. Ik zat in die periode in een midlifecrisis. Ik was net 40 geworden, had al een tijdje last van een sportblessure aan mijn heup en kreeg het gevoel dat mijn lichaam aan het aftakelen was. Relationeel begon het ook scheef te lopen. Alles ging voor mijn gevoel bergafwaarts en die gewaarwording sloop het boek binnen.'

Het volledige interview kan je hier lezen (alleen voor abonnees).

zondag 12 juli 2015

Tussendoortje: een titelloos fragment (ter)

Een episch fantasyverhaal zonder zwaarden en zangers, is als een kroeg zonder bier. Veldslagen worden niet alleen gewonnen en verloren, ze worden ook door barden en dichters bezongen en beschreven. Een voorproefje uit een nog ongepubliceerd verhaal over het koninkrijk Rondan:

'Het verdriet van Rondan':

Onder sterren van smaragd
Dwars door de betoverde nacht
Waadden de langlevenden
Door de rivier, -ier, -ier

Gehuld in nevel en verraad
Geslepen op een laffe daad
Slopen de langlevenden
Door de rivier, -ier, -ier

Verrast en zonder verweer
Stroomde in het veld van weleer
Weldra ons onbezoedeld bloed
Naar de rivier, -ier, -ier

Maar onverschrokken en onvervaard
Schalde ik: ‘Te vuur en te zwaard!’
En dreef de langlevenden terug
Over de rivier, -ier, -ier

O, o, o, vervuld met gloed
En tranen van eerbíed
Brengt Tyr van Rondan
U zijn overwinningslied

O, o, o, gezegend met moed
Doch beroofd van zijn verstand
Brengt Tyr van Rondan
U het lied van zijn vaderland

'De vrouwen van Mander' aka 'De oorlog om Manders pik':

De hoer van Mander zong als een parkiet
Zo melodieus en puur,
Maar ook haar mes zong een lied
Het brandde als vlammend vuur

En toen hij daar lag, daas van de pijn,
in een plas van vergoten bloed
Lachte hij en zei: "Ha, ik houd wel van brutaal,
Kom hier, dat ik nog eens je kutje begroet!"

(gebaseerd op 'De vrouw van de Dorner' uit het Lied van IJs en Vuur)

En tot slot, het lied van de bedelaar:

O, kind van Rondan
O, kind van dit lied
Hij die niet weet
Wat het Orakel ziet

O, kind van Rondan
O, kind uit de onecht
Hij die niet brengt
Wat de profetie zegt

O, slachter der goden,
O, wee hun toorn
Hij die past
De leliekroon

zaterdag 13 juni 2015

De kunst van de fictieve cartografie

De jongste tijd ben ik nogal geïntrigeerd door de kunst van fictieve cartografie. Wanneer ik fantasyboeken lees, zoals momenteel Het Lied van IJs en Vuur van George R. R. Martin (boek 3, deel 2), dan kan ik uren zitten staren naar de wereldkaart van Westeros die vooraan in het boek zit, mijmeren over de geschiedenis die achter vreemde plaatsnamen verborgen zit en over continenten die voorbij de oceaan liggen, daar waar de kaart in het boek stopt.

Een fantasyboek - en dan heb ik het over epische fantasy - kan voor mij niet zonder een wereldkaart. Het geeft je houvast, iets waar je altijd naar kan teruggrijpen wanneer je in die vreemde wereld verloren dreigt te lopen. Dat hebben de makers van Game of Thrones met de begingeneriek goed begrepen.

Een goede wereldkaart maken voor een fantasyboek is een kunst. En dan heb ik het niet alleen over de originele invulling die auteurs aan hun wereld moeten geven - ik pas voor de zoveelste doorslag van de wereld van Lord of the Rings - maar over het vakmanschap van het tekenen zelf.

Via de website www.cartographersguild.com kwam ik onlangs bij de site van Maxime Plasse, een jonge Fransman die zich bekwaamd heeft in cartografie voor fantasyromans, games en allerhande. Hij kreeg onlangs een award voor de kaart Telduria. Check zeker eens zijn portfolio op www.maxsmaps.com!

Kennen jullie nog uitstekende cartografen/illustratoren? En welke werelden spreken jou aan? Ulldart van Markus Heitz, Midkemia van Raymond Feist, Osten Ard van Tad Williams of toch maar Midden-Aarde van Tolkien?